Kundalini yoga groeit snel in populariteit binnen Nederland en trekt steeds meer mensen die op zoek zijn naar verdieping, energie en balans. Deze yogavorm staat bekend om haar krachtige werking op lichaam én geest, waarbij het activeren van de kundalini energie centraal staat. Steeds meer yogastudio’s, retraites en workshops bieden kundalini yoga aan, van Amsterdam tot Limburg, en ook online groeit het aanbod. Wat maakt deze yogastijl zo bijzonder? In tegenstelling tot veel andere vormen richt yogavorm zich niet alleen op fysieke kracht of flexibiliteit, maar vooral op het bewust opwekken van levensenergie. Door een combinatie van dynamische oefeningen, ademhalingstechnieken, mantra’s en meditatie kun je diepe ontspanning, helderheid en persoonlijke groei ervaren. De praktijk wordt vaak omschreven als transformerend: deelnemers melden meer vitaliteit, emotionele balans en een sterker gevoel van verbinding met zichzelf en hun omgeving.  

Wat is kundalini? 

Wat is kundalini precies? In de Indiase yogatraditie en tantra verwijst kundalini naar een oeroude, latente spirituele kracht die in ieder mens aanwezig is. Deze energie wordt vaak voorgesteld als een opgerolde slang die aan de basis van de wervelkolom, bij het heiligbeen, “slaapt”. Het Sanskrietwoord ‘kundalini’ betekent letterlijk ‘de opgerolde’, wat direct verwijst naar deze symboliek van de slapende slang. 

Kundalini wordt gezien als een krachtige levenskracht, ook wel Shakti genoemd, die in potentie in elk individu schuilt. In spirituele tradities zoals tantra en ayurveda is het doel om deze energie te laten ontwaken en via de centrale energiebaan (de sushumna nadi) omhoog te laten stromen langs de zeven chakra’s, de energiecentra van het lichaam. Dit proces wordt vaak omschreven als transformerend: het kan leiden tot meer creativiteit, bewustzijn, intuïtie en een diepe verbinding met jezelf en het universum. 

Het ontwaken van de kundalini wordt gezien als een belangrijke stap op het pad van zelfrealisatie en spirituele groei. Toch wordt gewaarschuwd voor het te snel forceren van deze energie, omdat het intense fysieke, emotionele en spirituele ervaringen kan oproepen. Daarom wordt het aanbevolen om het ontwaken van kundalini energie altijd onder begeleiding van een ervaren docent of via geleidelijke yogapraktijken te benaderen. 

Geschiedenis van kundalini yoga 

Kundalini yoga vindt zijn oorsprong in het oude India, waar de eerste verwijzingen al te vinden zijn in de Upanishads en Tantrische geschriften die duizenden jaren oud zijn. Deze yogavorm werd eeuwenlang mondeling overgedragen van meester op leerling en bleef lang een goed bewaard geheim, juist vanwege de krachtige werking van de kundalini energie. Pas in de twintigste eeuw werd kundalini yoga toegankelijk voor een breder publiek, vooral dankzij Yogi Bhajan. In 1968 bracht hij yogavorm naar het Westen en doorbrak daarmee de traditie van geheimhouding. Yogi Bhajan richtte de organisatie 3HO (Healthy, Happy, Holy Organization) op en integreerde traditionele technieken met moderne inzichten, zodat mensen hun volledige potentieel konden bereiken.  

Kernprincipes van kundalini yoga 

Kundalini yoga onderscheidt zich door een unieke combinatie van fysieke, mentale en energetische technieken die samen gericht zijn op het activeren en sturen van kundalini energie. Een van de belangrijkste bouwstenen zijn de kriya’s: gestructureerde reeksen van houdingen, bewegingen en ademhalingsoefeningen die een specifiek doel dienen, zoals het versterken van het zenuwstelsel of het openen van de hartchakra. Elke kriya bestaat uit een vaste volgorde en wordt vaak afgesloten met een diepe ontspanning en meditatie. 

Een essentieel onderdeel van kundalini yoga zijn ademtechnieken, ofwel pranayama. De meest bekende is de Adem van Vuur (Kapalabhati), waarbij je krachtig en ritmisch door de neus ademt om energie op te wekken en het lichaam te zuiveren. Deze ademhalingsoefeningen helpen niet alleen bij het activeren van kundalini energie, maar ondersteunen ook de focus en het uithoudingsvermogen tijdens de practice. 

Daarnaast spelen mantra’s een grote rol. Het herhalen of zingen van klanken zoals “Sat Nam” creëert een vibratie in het lichaam die helpt om de geest te kalmeren en de energie te sturen. Ook mudra’s – specifieke handhoudingen – worden ingezet om energiestromen te beïnvloeden en de concentratie te verdiepen. 

Wat kundalini yoga bijzonder maakt, is de integratie van deze elementen tot een holistische ervaring. Door de combinatie van kriya’s, pranayama, mantra’s en mudra’s ontstaat een krachtige practice die niet alleen het lichaam traint, maar ook het bewustzijn vergroot en de weg vrijmaakt voor het ontwaken van kundalini. 

Voordelen van kundalini yoga 

Wat zijn nu de concrete voordelen van kundalini yoga en wat is kundalini energie in het dagelijks leven? Deze yogavorm staat bekend om zijn diepgaande werking op verschillende niveaus: fysiek, mentaal en spiritueel. 

Fysiek zorgt kundalini yoga voor een sterker zenuwstelsel en een betere hormoonbalans. Door de intensieve ademhalingstechnieken en dynamische kriya’s wordt het lichaam uitgedaagd en gezuiverd. Veel beoefenaars merken na enkele weken al meer energie, een verbeterde spijsvertering en minder last van spanningen in nek en schouders. De combinatie van beweging en ademhaling activeert het lymfesysteem, wat het immuunsysteem versterkt en afvalstoffen sneller afvoert. 

Mentaal biedt yogavorm krachtige tools tegen stress en angst. Uit onderzoek van het Radboudumc (2023) blijkt dat regelmatige beoefening leidt tot een merkbare afname van angstklachten en een verhoogde concentratie. Door de focus op ademhaling en meditatie worden piekergedachten minder en ontstaat er meer helderheid en innerlijke rust. Mantra’s en mudra’s helpen om negatieve patronen te doorbreken en het zelfvertrouwen te vergroten. 

Verschil met andere yogastijlen 

Kundalini yoga onderscheidt zich duidelijk van andere populaire yogavormen zoals Hatha, Vinyasa en Yin yoga. Waar Hatha yoga vooral draait om het aanleren en vasthouden van fysieke houdingen met aandacht voor ademhaling, ligt bij Vinyasa de nadruk op vloeiende bewegingen en het verbinden van adem en flow. Yin yoga richt zich juist op diepe ontspanning en het langdurig stretchen van het bindweefsel, met houdingen die vaak minutenlang worden aangehouden. 

Het unieke aan yogavorm is de focus op het activeren en sturen van energie in plaats van alleen fysieke kracht of flexibiliteit. In deze stijl gebruik je niet alleen houdingen, maar ook krachtige ademhalingstechnieken, mantra’s en mudra’s om het bewustzijn te vergroten en kundalini energie te laten stromen. De lessen zijn dynamischer en bevatten vaak meditatieve elementen die gericht zijn op het doorbreken van emotionele blokkades en het stimuleren van persoonlijke groei.  

Kundalini yoga oefeningen voor thuis 

Zelf aan de slag met yogavorm oefeningen? Dat kan eenvoudig thuis, zelfs als je weinig ervaring hebt. Het belangrijkste is dat je rustig opbouwt en goed naar je lichaam luistert. Zorg voor een comfortabele plek waar je niet gestoord wordt, gebruik een kussen of opgevouwen deken om je heupen te ondersteunen, en begin met korte sessies van 10 tot 20 minuten. 

Hieronder vind je drie basiskriya’s die veel worden gebruikt in kundalini yoga oefeningen: 

1. Adem van Vuur (Kapalabhati) 

• Ga in een comfortabele zithouding zitten, bij voorkeur met een kussen onder je bekken zodat je heupen hoger zijn dan je knieën. 

• Plaats je handen op je knieën, sluit je ogen en adem een paar keer diep in en uit. 

• Begin vervolgens met korte, krachtige uitademingen door de neus terwijl je buik actief naar binnen trekt; de inademing volgt vanzelf. 

• Start met 30 seconden en bouw langzaam op tot 2-3 minuten. 

• Deze ademhalingstechniek geeft energie, zuivert het lichaam en stimuleert de kundalini energie. 

2. Kundalini meditatie met mantra 

• Zit in kleermakerszit, eventueel op een bolster of deken voor extra comfort. 

• Wrijf je handpalmen tegen elkaar, breng ze in Namaste voor je hart en sluit je ogen. 

• Adem rustig in en uit en chant drie keer de mantra “Ong Namo Guru Dev Namo” om je te centreren. 

• Focus op je ademhaling en laat de trillingen van de mantra door je lichaam resoneren. 

• Deze meditatie helpt om de geest tot rust te brengen en de verbinding met jezelf te versterken. 

3. Kat-Koe in combinatie met ademhaling 

• Kom op handen en knieën, polsen onder de schouders en knieën onder de heupen. 

• Adem in en breng je borst naar voren en je hoofd omhoog (koe), adem uit en maak je rug bol (kat). 

• Synchroniseer de beweging met je ademhaling en herhaal dit 2-3 minuten in een rustig tempo. 

• Je kunt bij elke inademing ‘Sat’ en bij elke uitademing ‘Nam’ chanten voor extra focus. 

• Deze oefening maakt de wervelkolom soepel en activeert de energiebanen. 

Tips voor beginners: 

• Gebruik altijd een kussen of deken voor comfort en ondersteuning van je bekken. 

• Begin met korte sessies en bouw het langzaam op; consistentie is belangrijker dan intensiteit. 

• Kies een vast tijdstip en een rustige plek om te oefenen, zodat je een routine opbouwt. 

• Sluit elke sessie af met een paar minuten ontspanning in Savasana. 

Veelgemaakte fouten bij het activeren van kundalini energie 

Bij het beoefenen van kundalini yoga en het activeren van kundalini energie maken veel mensen dezelfde fouten, die het proces onnodig zwaar of zelfs onveilig kunnen maken. Een van de grootste valkuilen is te snel resultaat willen zien. Door te forceren of te intensief te oefenen zonder voldoende voorbereiding, kan de energie te krachtig vrijkomen, wat kan leiden tot fysieke of emotionele overbelasting. Het is essentieel om geduldig en stap voor stap te werken, zodat lichaam en geest zich kunnen aanpassen aan de veranderingen. 

Een andere veelgemaakte fout is het negeren van begeleiding. Kundalini energie activeren is een diepgaand proces dat onverwachte emoties en ervaringen kan oproepen. Zonder een ervaren docent of betrouwbare begeleiding loop je het risico om overweldigd te raken door deze intense gevoelens of zelfs in een emotionele crisis te belanden. 

Tot slot onderschatten veel mensen het belang van emotionele integratie. Opgekropte emoties of oude trauma’s kunnen tijdens het proces naar boven komen. Het is belangrijk om deze gevoelens ruimte te geven, eventueel met hulp van ademhaling, meditatie of gesprek met een professional.  

Veilig en bewust groeien  

Yogavorm is een unieke en transformerende yogavorm die je helpt om dieper contact te maken met jezelf en je levensenergie. Door de combinatie van beweging, ademhaling en meditatie activeer je stap voor stap wat is kundalini energie en werk je aan balans op alle niveaus. Begin altijd onder begeleiding van een ervaren docent, zodat je veilig en bewust dit bijzondere pad kunt bewandelen en optimaal profiteert.